Inventarisatie Religieus Erfgoed

Erfgoedcel Brugge zet in op de zorg voor en ontsluiting van het Brugs religieus erfgoed. Sinds 2015 zijn een 15-tal vrijwilligers aan de slag. Onder begeleiding van de consulent religieus erfgoed Benoit Kervyn maken ze een digitale inventaris op van alle erfgoedobjecten uit de Brugse parochiekerken.

Wil je als Brugs kerkbestuur ook een beroep doen op de vrijwilligerswerking religieus erfgoed? Neem contact op met projectverantwoordelijke Sarah Verplancke.

Inventarisatie religieus erfgoed_Orthodoxe Kerk_2015_Cel Fotografie Stad Brugge

Dankzij de inventaris van het roerend religieus erfgoed krijgt het kerkbestuur een handig overzicht van de samenstelling van zijn collectie.

Verken de collecties

Deze kerkbesturen beschikken al over een digitale inventaris:

de Orthodoxe Kerk HH. Konstantijn en Helena, Brugge centrum
de Sint-Gilliskerk, Brugge centrum
de Heilige Kruisverheffing en Sint-Jozefkerk, Sint-Kruis
de Sint-Jakobskerk, Brugge centrum
de Sint-Pieter in de Bandenkerk, Dudzele
de Sint-Katarinakerk, Assebroek
de Sint-Jozef en Sint-Kristoffelkerk, Assebroek
de Onze-Lieve-Vrouw-Onbevlekt-Ontvangenkerk, Ver-Assebroek
de Maria Assumptakerk, Assebroek
de Sint-Niklaaskerk, Koolkerke
de Sint-Jozefkerk, Sint-Jozef
de Sint-Willibrorduskerk, Sint-Andries
de Sint-Godelievekerk, Sint-Michiels
de Onze-Lieve-Vrouw Bezoekingkerk, Lissewege
de Sint-Andries en Sint-Annakerk, Sint-Andries
de Sint-Baafskerk, Sint-Andries
de Sint-Michielskerk, Sint-Michiels
de Kapel van Stella Maris, Zeebrugge
de Sint-Franciscus van Assisikerk, Sint-Kruis

Deze inventarissen worden toegankelijk gemaakt via de databanken van Erfgoedinzicht en Erfgoedplus. Op de bijhorende website kan je nu al grasduinen in de collecties van de Orthodoxe Kerk HH. Konstantijn en Helena, de Sint-Gilliskerk, de Sint-Jakobskerk, de Sint-Pieter-in-de-Bandenkerk in Dudzele, de Heilige Kruisverheffing en Sint-Jozefkerk in Sint-Kruis, de Sint-Katarinakerk , Sint Kristoffel, Onze-Lieve-Vrouw Onbevlekt Ontvangenkerk, Onze-Lieve-Vrouw Ten Hemel Opgenomenkerk (Maria Assumpta) in Assebroek, de Sint-Jozefkerk in Sint- Jozef, de Sint-Niklaaskerk in Koolkerke, de Onze-Lieve-Vrouw Bezoekingkerk in Lissewege, de Sint-Willibrordkerk, de Sint-Godelievekerk, de Sint-Andries en Sint-Annakerk, de Sint-Baafskerk in Sint-Andries, de Sint-Michielskerk in Sint-Michiels en de Stella Mariskapel in Zeebrugge. Ook de collectie van de voormalige Sint-Francisus van Assisikerk in Sint-Kruis is raadpleegbaar.

Intussen werd ook een inventaris opgemaakt van de Sint-Elisabethkerk in het Begijnhof. Omdat het hier om privaatrechterlijk erfgoed gaat, is deze inventaris niet toegankelijk voor publiek. Wel kan je enkele topstukken bewonderen in deze e-tentoonstelling.

Ook via ErfgoedBrugge.be kan je de inventarissen van deze Brugse kerken bekijken:

Bekijk de filmpjes

Onze vrijwilliger Daniël Vantorre is ook een gepassioneerd amateurfilmer. Met zijn camera legt hij het vele werk achter de schermen vast. Bekijk zijn reportages in de Orthodoxe Kerk en de Sint-Gilliskerk.

Onderzoek depotkerken in Vlaanderen

PARCUM is het Vlaamse expertisecentrum voor religieuze kunst en cultuur. Met een projectsubsidie van het Departement Cultuur, Jeugd & Media van de Vlaamse Overheid voert het in de periode 2020-’21 een onderzoek uit om te zien of parochiekerken geschikt zijn voor het huisvesten van erfgoeddepots. In vijf kerkgebouwen gespreid over Vlaanderen worden de voorwaarden onderzocht om er een duurzame, kwalitatieve depotwerking te realiseren.

De Sint-Andries en Sint-Annakerk in Sint-Andries Brugge is geselecteerd als West-Vlaams pilootproject.

Een jaar lang gaat een lokale projectwerkgroep aan de slag om de mogelijkheden te bestuderen. Hierin zetelen naast verschillende stadsdiensten ook het Bisdom Brugge, Monumentenwacht West-Vlaanderen, het Agentschap Onroerend Erfgoed Vlaanderen, de vzw Sacred Books | Secret Libraries en uiteraard ook leden van het betrokken kerkbestuur en de initiatiefnemers PARCUM.

Een expertengroep zorgt voor een overkoepelende analyse van de vijf verschillende trajecten. Die vormt de basis voor een algemeen handelingskader dat in september 2021 voorgesteld wordt.

Het onderzoekstraject sluit mooi aan bij onze blijvende inspanningen voor de zorg en ontsluiting van de erfgoedcollecties in de Brugse parochiekerken.

ReligieusErfgoed_OnderzoekDepotkerken_Sint-Andries&Sint-Annakerk_copyrightErfgoedcelBrugge

De keuze van de vrijwilligers

Inspelend op het Erfgoeddag-thema KIEZEN (2018) toonden de vrijwilligers de mooiste, interessantste en meest verrassende objecten uit de meer dan 3000 voorwerpen die ze de voorbije jaren inventariseerden. Ook benieuwd naar hun keuze? Blader dan door de folder of bekijk het filmpje.

Ontdek de schatten van de Sint-Jakobskerk

In 2016 werkte Erfgoedcel Brugge de digitale wandeling ‘De verborgen schatten van de Sint-Jakobskerk’ uit, en dit voor de Brugse stadsapp Xplore Bruges. De tour neemt de deelnemer mee langs 15 kunstschatten van deze indrukwekkende kerk. Vijf ervan zijn opgenomen op de Topstukkenlijst van de Vlaamse Overheid.

Sinds 2020 is Xplore Bruges niet langer in gebruik. Maar niet getreurd, de digitale wandeling in de Sint-Jakobskerk is nu beschikbaar via de ErfgoedApp van FARO. Meer info over de tour vind je hier.

Expo Religieus erfgoed, een zorgenkind

Naar aanleiding van Erfgoeddag 2017 met als thema ‘zorg’, stelde de consulent religieus erfgoed Musea Brugge een tentoonstelling samen over het behoud en beheer van historische kerken en hun kerkschatten. Onze vrijwilliger Daniël Vantorre maakte een filmpje over deze expo.

Volg het vrijwilligerswerk

Lees meer over de werkzaamheden van onze vrijwilligers met een hart voor religieus erfgoed. Blik samen met hen terug op de voorbije realisaties en kijk waar ze nu actief zijn.