Regionale collectiezorg

Wat? Dit project is een samenwerking tussen 17 partners met Erfgoedcel Brugge en Erfgoedcel Kusterfgoed als trekkers. We onderzoeken hoe we binnen de regio* kunnen werken aan een betere samenwerking rond de zorg voor roerend erfgoed**. Daarbij willen we tegemoetkomen aan de realiteit in het lokale erfgoedveld. Ons 3-jarige project kreeg een subsidie van €175.000 op basis van het cultureelerfgoeddecreet.

Waarom? In de regio Brugge-Oostende zijn Erfgoedcel Brugge en Erfgoedcel Kusterfgoed actief. Samen ondersteunen zij 6 van de 17 gemeenten. 11 gemeenten staan dus “alleen” in hun werking rond cultureel erfgoed. De praktijk bewijst echter dat het niet makkelijk is om met de beschikbare tijd en middelen te voldoen aan de normen van een erfgoedsector die steeds professioneler wordt.

(Een deel van) het antwoord hierop bestaat uit een betere regionale samenwerking en afstemming rond erfgoedzorg***. Tijdens het 3-jarige project wordt verkend welke vormen die samenwerking kan aannemen en hoe kennis en expertise gedeeld kunnen worden binnen de regio.

Daarnaast betekent het beperkte werkingsgebied van de erfgoedcellen dat er geen overzicht is van het aanwezige erfgoed in de regio. Tijdens het project worden de versnipperde gegevens over erfgoedcollecties**** verzameld en gebundeld waardoor een regionaal overzicht ontstaat. Dat laat ons toe om rode draden te onderscheiden en op die manier verder te bouwen aan de identiteit, de “smoel” van de regio Brugge-Oostende.

Wie? Projectmedewerker Pieter De Ketelaere werd door beide erfgoedcellen aangesteld om het project in goede banen te leiden en wordt ondersteund door de stuurgroep van projectpartners: Musea Brugge; IOED Raakvlak; erfgoedcellen CO7, Terf en Zuidwest; erfgoeddepots Trezoor en De Potyze; FARO; lokale besturen van Beernem, Blankenberge, Bredene, Brugge, Damme, De Haan, Gistel, Ichtegem, Jabbeke, Knokke-Heist, Middelkerke, Oostende, Oudenburg, Torhout, Zedelgem.

Hoe? Het 3-jarige project bestaat uit 3 onderdelen die stap per stap worden aangepakt. Samen met de projectpartners wordt elke stap grondig voorbereid en achteraf geëvalueerd voordat we de volgende stap zetten.

1. Een regionale veldtekening - We brengen het roerende erfgoed in de 17 gemeenten in kaart met het collectiemetadatamodel, ook wel afgekort tot COMETA. Met dat model registreren we geen aparte objecten, maar deelcollecties. Een deelcollectie is een samenhangende groep objecten binnen een groter geheel, zoals bijvoorbeeld een deelcollectie “postkaarten” binnen een gemeentelijke erfgoedcollectie. We verzamelen alle info over de inhoud en de context van de collectie: Over welk soort objecten gaat het? Uit welke materialen zijn ze gemaakt? Wie is de eigenaar? Hoe worden ze bewaard?… Al die gegevens verwerken we tot één groot overzicht of veldtekening. Op die manier krijgen we een overzicht van de erfgoedcollecties en van de noden en de expertise in de regio.
   
   
2. Een regionaal netwerk - We richten een regionaal netwerk op waarbinnen erfgoedeigenaars ervaringen en inspirerende voorbeelden kunnen delen. Ook kunnen ze er samen problemen aanpakken of oplossen. In dat netwerk vinden zij elkaar, maar ook spelers met een regionale rol zoals de Erfgoedfabriek, erfgoedcellen…
   
   
3. Een regionaal depot - In juli 2023 opende de Erfgoedfabriek haar deuren. Daar bevindt zich het kostuumatelier van de Stad Brugge en worden de collecties van Musea Brugge en de IOED Raakvlak bewaard. Zo’n 35% van de depotruimte is echter voorzien voor collecties uit de regio. Provincie West-Vlaanderen heeft de bouw van het depot immers financieel ondersteund waardoor Stad Brugge een belangrijke rol kan opnemen in het behoud van het erfgoed uit de regio. Binnen het project verkennen we hoe die regionale taak wordt ingevuld. Zowel op het vlak van faciliteiten (depotruimte, gebruik van de anoxiekamer…) als op het vlak van consulentschap (adviseren, kennis delen…).

Lees meer over het regionaal gezicht van de Erfgoedfabriek in de verhuisblog van Musea Brugge.

Contact:

Pieter De Ketelaere

pieter.deketelaere@brugge.be

+32 (0)50 32 44 75

 Sleutelwoorden

* Regio - Onder “de regio” verstaan we de 17 gemeenten van de bestuurlijke arrondissementen Brugge en Oostende. Binnen het nieuwe regiodecreet van 2023 spreekt men van Regio Brugge en Regio Middenkust.

** Roerend erfgoed -Het project wordt gefinancierd binnen het cultureelerfgoeddecreet waardoor we ons richten op roerend erfgoed. Monumenten, archieven, archeologische collecties in niet-museale context en immaterieel erfgoed worden niet opgenomen.

*** Erfgoedzorg - Binnen het project richten we ons op de zorg voor erfgoed: hoe kunnen we het erfgoed zo goed mogelijk in kaart brengen en bewaren. Daarbij werken we vooral samen met erfgoedbeheerders en -eigenaars en timmeren we aan een lerend netwerk.

**** Erfgoedcollecties - In de eerste plaats richt het project zich op publiekrechtelijke erfgoedcollecties, dus collecties in handen van bv. lokale besturen of kerkfabrieken. In de tweede plaats worden ook privaatrechtelijke collecties opgenomen zoals collecties van verenigingen of particulieren. Tijdens het project beslissen we over een haalbare afbakening en waken we over een consequente en toepassing.